ΠΥΡΓΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ
Την Παρασκευή 28 Μαΐου 2010 έγιναν τα εγκαίνια του Μεσαιωνικού Πύργου Βασιλικού Ευβοίας. Οι παρευρισκόμενοι είχαμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε για πρώτη φορά το εσωτερικό του Πύργου. Ο επισκέπτης ανέρχεται στον πρώτο όροφο από εξωτερικό μεταλλικό κλιμακοστάσιο. Ο Πύργος είναι πλέον επισκέψιμος σε καθημερινή βάση.
Η Μεσαιωνική Εύβοια (1204-1470)
Μετά την άλωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους Σταυροφόρους το 1204, στην Εύβοια εγκαθιδρύθηκε ένα ιδιότυπο φεουδαρχικό σύστημα. Η περίοδος αυτή λήγει με την οθωμανική κατάληψη, επιστέγασμα της οποίας είναι η σκληρή πολιορκία και η πτώση του Νεγκροπόντε το 1470.
Αρχιτεκτονικά στοιχεία του μνημείου
Ο πύργος έχει τετράγωνη κάτοψη με μήκος πλευράς περ. 8,20 μ. Οι περιμετρικοί τοίχοι διατηρούνται ακέραιοι σε όλο τους το ύψος μέχρι και τις επάλξεις (17,50 μ.). Το κτήριο διαρθρώνεται σε τέσσερα επίπεδα: ισόγειο, πρώτος και δεύτερος όροφος, δώμα με επάλξεις. Η είσοδος βρίσκεται στον πρώτο όροφο και η πρόσβαση τόσο σε αυτόν όσο και στα υπόλοιπα επίπεδα γίνονταν με ξύλινες κλίμακες που δεν έχουν διατηρηθεί.
Ο Πύργος- σύμβολο και δυναμάρι του φεουδάρχη.
Ο πύργος είναι η έδρα του ευγενή στον οποίο δόθηκε η γύρω περιοχή σε αντάλλαγμα στρατιωτικής υπηρεσίας. Στο ισόγειο αποθηκεύεται η αγροτική παραγωγή από τα κτήματα που καλλιεργούν οι πάροικοι. Στον πρώτο όροφο συγκεντρώνονται οι υποτελείς και οι ιππότες του φεουδάρχη όταν συσκέπτονται, δικάζουν ή απλά τρώνε όλοι μαζί.
Το δωμάτιο- κατοικία του Φεουδάρχη
Στον ιδιωτικό χώρο του φεουδάρχη και της οικογένειάς του υπάρχουν κατασκευές που εξυπηρετούν τη ζωή του μεσαιωνικού ανθρώπου
Η Εστία
Το τζάκι είναι μια επιμελημένη κατασκευή, με πρόσοψη κτισμένη με λαξευτούς πωρόλιθους. Η φωτιά καίει στην στάθμη του δαπέδου και ο καπνός οδηγείται μέσω πλίνθινου αγωγού σε οπές στον εξωτερικό τοίχο.
Το Προσκυνητάρι.
Στην εσοχή της βορειοανατολικής γωνίας σώζεται φθαρμένη παράσταση με την Παναγία ένθρονη βρεφοκρατούσα να περιστοιχίζεται από αγγέλους. Στο ξύλινο πρέκι από πάνω θα υπήρχε πιθανόν αναρτημένη κανδήλα.
Το Αποχωρητήριο- καταχύστρα.
Λίθινοι πρόβολοι στήριζαν πιθανόν μικρό κλειστό εξώστη με οπή στο δάπεδο. Σε καιρό ειρήνης λειτουργούσε ως αποχωρητήριο, ενώ σε περιπτώσεις κινδύνου οι αμυνόμενοι πετούσαν πέτρες, τόξα ή καυτά υγρά στους εχθρούς.
Οι εργασίες αποκατάστασης του πύργου.
Πριν την αποκατάσταση, ο πύργος διέσωζε μόνο τους περιμετρικούς τοίχους. Η επέμβαση είχε στόχο να διατηρήσει τα αυθεντικά στοιχεία και οι νέες κατασκευές να είναι διακριτές, διακριτικές και αναστρέψιμες. Στερεώθηκαν καταρχήν οι περιμετρικοί τοίχοι και επισκευάστηκαν οι φθορές της τοιχοποιίας. Κατασκευάστηκαν τα ξύλινα δάπεδα με δοκάρια καστανιάς που λειτούργησαν και ως σύστημα περίδεσης του κτηρίου. Τοποθετήθηκε το εξωτερικό κλιμακοστάσιο για την πρόσβαση στην είσοδο του πύργου. Το κτήριο στεγάστηκε με τρόπο απλό και λειτουργικό, αφού δεν ήταν γνωστή η αρχική μορφή της στέγης. Συντηρήθηκαν η τοιχογραφία και το τζάκι του δεύτερου ορόφου. Τοποθετήθηκαν τα παράθυρα, οι πόρτες και οι εσωτερικές σκάλες. Τέλος, εγκαταστάθηκε ηλεκτρολογικός εξοπλισμός και διαμορφώθηκε ο εκθεσιακός χώρος.
Το έργο «Αποκατάσταση Πύργου Βασιλικού» συγχρηματοδοτήθηκε
από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Δημόσιο.
Τα πιο πάνω στοιχεία πάρθηκαν από σχετικό φυλλάδιο
του Υπουργείου Πολιτισμού- 23η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Κυριαζής Σκλαβούνος